02 ශ්‍රී ලංකාවේ ආර්ථිකයට අනාගතයේදී විය හැකි දේ. ( දෙවන කොටස ) what is happening to Sri Lanka's economy 02.

                   මීට පෙර කොටස තුළින් පුද්ගල ආර්ථිකය සහ රටක ආර්ථිකය ගොඩ නැගෙන ක්‍රමය සහ ණය ලබා ගැනීමේදී සිදුවන ක්‍රියාදාමයන් ගැනත් , දිගින් දිගටම ණය ලබා ගත් විට සිදු වන හානිය ගැනත් කරුණු කතා බහ කළා. පළමු කොටස කියවා නැතිනම් අනිවාර්යෙන් එම කොටසත් එහි කමෙන්ට් ටිකත් කියවා සිටින්න. මේ එහිම දෙවන කොටස නිසා පෙර ලිපිය හා සම්බන්ධවයි සියලු කරුණු ගොඩ නැගී ඇත්තේ.


පටුන 

01. විදේශ ණය ගැනීම.
02. ණය ගැනීමෙන් පසු සිදු වන අහිතකර බලපෑම්.
03. අහිතකර බලපෑම් යට ගසන ආකාරය.
04. ණය මුදලත් + යට ගැසීමට වැය වූ මුදලත් නිසා සිදු වන දේ.
05. මූල්‍යමය කළු කුහරයක් නිර්මාණය වන ආකාරය.


01. විදේශ ණය ගැනීම.

පළමු උදාහරණය


         පළමු කොටසේදී අපි ණය මුදලක් ලබා ගත් විට ඔබේ සැබෑ වටිනාකමට සිදු වන ක්‍රියාදාමය ගැන සාකච්චා කරා. ඒ ගැන වැඩිදුරට දැන් කතා කරමු.ඔබ සතුව ලක්ෂ 100 ක දේපළ ඇත්නම්, එම දේපළ ඇපයට තබා ලක්ෂ 30 ක් ණයට ගත් විට,

මිහිපිට ඔබ සතු දේපළ හි වටිනාකම = ලක්ෂ 100 ( ණය වීමට ප්‍රථම )
ලබා ගත ණය මුදල = ලක්ෂ 30
ණය ගෙවන තුරු ඔබට නීතියෙන් අයිති දේපළ ප්‍රමාණය = ලක්ෂ 70
පොළිය සමග ඔබ නැවත ගෙවිය යුතු මුදල් ප්‍රමාණය = ලක්ෂ 40 පමණ විය හැකිය ( + or - )
ඒ අනුව ඔබට නීතියෙන් හිමි දේපළ හි වටිනාකම = ලක්ෂ 60


          දැක්කද ලක්ෂ 30 ක් ණයට ගත් ඔබට එම ණය පියවන තුරු නීතියෙන් හිමි වටිනාකම ලක්ෂ 60 ක් දක්වා පහළ ගොස් ඇති බව.  පළමු කොටස තුළදී මේ ආකාරයටම ලබා ගත් ණය මුදලක් මත  මූල්‍ය ප්‍රයෝග කිරීමෙන් ලක්ෂ 60 ක් මුදලක්  ලක්ෂ 500ක් සේ  මවා පෙන්වන හැටි ඉදිරිපත් කරා.

 පිට රටකින් ණය ගැනීමේදී සිදු වන්නේ කුමක්ද?


ණය වීමට ප්‍රථම අවස්ථාව

බලන්න AAA රටෙහි වත්කම් ප්‍රමාණය සහ BBB රටෙහි වත්කම් ප්‍රමාණය සමානයි.


ලක්ෂ 30 ක් විදේශයන්ට ණය වූ පසු අවස්ථාව

බලන්න AAA සතු සැබෑ වටිනාකම අඩු / හිස් වී ඇති බවත් එම වටිනාකම BBB විදේශයන්ට ගලාගෙන ගොස් ඇති බව.



තව තවත් ණය වීමේදී සිදු වන දේ

AAA සතු සැබෑ වටිකම දිගින් දිගටම පිට රටට හෑරී හෑරී ඇදි යන සැටිත් , BBB මත ඒ වටිනාකම ගොඩනැගෙන ආකාරයත් .




අන්තිමේදී

AAA ඇතුල සම්පූර්ණ හිස්. පිට වාටිය විතරයි තියෙන්නේ හෙළුව බේරගන්න. AAAගේ සියලු රීරි මාංසය BBB වෙත ගොස් හමාරයි.



               තේරුණාද මුදලක බර සහ වටිනාකම ගොඩ නැගෙන ආකාරයත්, එන්න එන්න රටෙන් එළියට මුදල් යන විටත්, ණය ගන්නා විටත් මුදලේ අගය අඩු වෙන විදිහ. සල්ලි ලොකුවට තිබුණට වැඩක් නැහැ. ඒ මුදල් බර නැහැ. සැහැල්ලුයි. ඇතුල හිස්.



02. ණය ගැනීමෙන් පසු සිදු වන අහිතකර බලපෑම්.




AAA සතු රුපියලක බර සහ BBB සතු ඩොලරයක බර සමාන කරමු.( විනිමය අනුපාත තරාදිය )

               දැක්කද රුපියලේ බර අඩු වී ඇති නිසා එක ඩොලරයක් වෙනුවෙන් ගෙවන්න ඕනේ රුපියල් ගණන වැඩි වී ඇති බව. හිතන්න ඔබට ට දකුණු අප්‍රිකාවෙන් රත්තරන් පවුමක් මිල දී ගන්න ඕනේ කියලා. රත්තරන් පවුමක මිල ඩොලර් 10ක් යැයි සිතමු.

             i. ඩොලර් වලින් රත්තරන් මිළ දී ගනියි නම් ඩොලර් 10ක් ගෙවා ඔබට රත්තරන් පවුමක් කෙළින්ම මිළදී ගන්න පුළුවන්.

            ii. එහෙත් රුපියල් වලින් රත්තරන් පවුමක් මිලදී ගන්න ගියොත් ඔබට රුපියල් දහයක් දී රන් පවුමක් ගන්න බැහැ. මොකද රුපියල හිස් . ඩොලර් 10 ක බරට සමාන කරන්න නම් රුපියල් 100 පමණ ඕනේ.



ඊට පස්සේ වෙන දේ


                රුපියල් 100 ක් නැවත පිට රටට ගියා කියන්නේ අපේ රටේ මුදල් තවත් අඩු වුණා කියන දේ. ඒ කියන්නේ තවත් මුදලේ බර අඩු වුණා. ඊළඟ පාර රත්තරන් පවුමක් මිල දී ගන්න නම් රුපියල් 110 ක් විතර ගෙවන්න වෙනවා. පේනවද එන්න එන්න වලටම යන හැටි ගොඩ එන්න බැරුව?


                 මම මේ උදාහරණ තුලින් පැහැදිලි කරේ විදේශ විනිමය අනුපාතයන් හැදෙන ආකාරය ගැන ඉතාම සරළව. මේ සිදුවීමේදී තව කරුණු 12 ක් විතර එකිනෙකට බැඳිලා තමයි රටක අවසාන විදේශ විනිමය අනුපාතිකය හැදෙන්නේ. ඒ දේවල් ගැන ඉදිරියේදී කතා කරමු. ( දැන්ම හදිස්සි වෙන්න ඕනේ නැහැ ){{{මේක තමයි රටක විදේශ මුදල් අතර ගලා යාම , ඒ මත නාමිකව වටිනාකමක් }}}}}




අපේ රටේ උද්ගතව ඇති තත්වය අනුව විදේශ විනිමය අනුපාතිකයට ඉදිරියේදී කුමක් වේවිද..?



              ඉහත උදාහරණ තුලින් ඔබට පැහැදිළි වෙන්න ඇති රටෙන් එළියට මුදල් යන විට මුදලේ අගය අඩු වෙන බවත්, BBB නම් වූ රටෙහි මුදල් වල අගය/බර වැඩි වන බවත්. ඒ කියන්නේ කාලයක් යන විට ඩොලර් 9ක් ගෙවා රන් පවුමක් මිළදී ගැනීමට ඔවුන්ට හැකි වෙනවා. තවත් කාලය යන විට ඩොලර් 8 ක් ගෙවා රන් පවුමක් ගන්න තරම් ඩොලරය ශක්තිමත් වෙනවා. කාලයාගේ අවෑමෙන් ඩොලර් එකක් දී රන් පවුමක් මිළදී ගන්න තරම් ඔවුන් ශක්තිමත් වෙනවා.


                  ඒත් අපිට වෙන්නේ එන්න එන්න ඩොලරයට සාපේක්ෂව අපේ මුදල හෑල්ලු වෙනවා, ඒ අතරේම ඩොලරයේ අගය එන්න එන්න වැඩිත් වෙනවා , සියල්ල අවසානයේ රුපියල් 500 ගෙව්වත් රන් පවුමක් මිල දී ගන්න බැරි තැනට එනවා. ( සුද්දගේ කාලේදී රන් පවුම
කීයද ? රන් පවුමක් කීයද දැන් ? තේරෙනවද වැඩේ බරපතල කම ඔබට. )


රටෙන් එළියට මුදල් යන ක්‍රම

i. අපි එක වසරකට ඩොලර් බිලියන ගණනින් මුදල් ගෙවමින් බොරතෙල් ආනයනය කරනවා. සියලු බොරතෙල් අළු දූවිලි වෙලා යනවා , මුදල් පිච්චෙනවා. ඒ මුදල් නැවත එන්නේ නැහැ. ( බොරතෙල් ගේන්නම වෙනවනේ පිට රටින්. මන්නාරමේත් තියෙනවලු. හම්බුනාද කොහෙද නේද ? ITN එකේ නම් එහෙම කිව්වා )

ii. වාහන , කාර්මික නිෂ්පාදන , නට් බෝල්ට් , යකඩ වැනි ලෝහ , ඉලෙක්ට්‍රොනික් උපකරණ වැනි සියලු දේ පිට රටින් ගේන්න වෙනවා. රුපියල් බිලියන , ට්‍රිලියන ගණනින් මුදල් පිට රටට ඇදිලා යනවා.

iii. තව ඉඳිකට්ටේ ඉඳලා මිදී ගෙඩිය දක්වා සියලු දේ අපි ගේන්නේ පිට රටින්. එක අවුරුද්දකට අපි කෝටි 300 විතර ඇපල්ම ගේනවා. කිරි පිටි වලට හිතන්න බැරි මුදලක් යනවා. මේ සියලු දේවල් අපිටම හදාගන්න පුළුවන් කම තියෙද්දී නේද මෙහෙම හැසිරෙන්නේ අපි ...?

රට ඇතුලට මුදල් එන ක්‍රම

i. ලංකාවේ ගෘහසේවිකාවන් පිට රට වැඩ කරලා එවන මුදල්.

ii. ලංකාවේ පිරිමි පිට රට දාඩිය මහන්සිය යොදවලා වැඩ කරලා එවන මුදල්.

iii. ලංකාවේ වාහන නිෂ්පාදන වලින් අපි හොයන මුදල්.

iv. ලංකාවේ කාර්මික නිෂ්පාදන වලින් අපි හොයන මුදල්.

v. එන්ජිනේරු නිෂ්පාදන වලින් හොයන මුදල්.

vi. කෘෂිකාර්මික නිෂ්පාදන වලින් අපි හොයන මුදල්. ( ලැජ්ජා නැතුව තේ පොල් රබර් ගැනම තාම කියන්න එපා )

vii. වෛද්‍ය සේවා වලින් අපි හොයන මුදල්.

viii. ඉලෙක්ට්‍රොනික් භාණ්ඩ අලෙවියෙන් අපි හොයන මුදල් .

ix. සංචාරක කර්මාන්තය හරියට කලොත් හොයන්න පුළුවන් මුදල්.

x. කැසිනෝ වලින් අපි හොයන මුදල් බදු ලෙස. ( පරදින හැම සතයක්ම පිට රටට පොම්ප වෙනවා. මතකනේ ඉහත පැහැදිලි කිරීම් අනුව සල්ලි පිටට යන කෙමනවල් අටවන්න හොඳම නැති බව )

xi. මේ ආකාරයේ අනේක විධ ක්‍රම වලින් අපෙන් මුදල් එළියට යනවා. ( රට ඇතුලට මුදල් එන පෝලිමේත් දාල තියෙන්නේ රටෙන් එළියට මුදල් යන ඒවනේ සහන් කියලා මට කියන්න එපා. ඒක මගේ වරදක්ද ? )

               දැක්කද අපෙන් පිට වන මුදල් ප්‍රමාණය වැඩියි ඇතුල් වන මුදල් ප්‍රමාණයට වඩා. එන්න එන්න රුපියලේ අගය අඩු වෙන්නේ මේ හේතුව නිසා. එහෙම අඩු වෙන්න අඩු වෙන්න ගුණෝත්තර විදිහට*** රුපියලේ අගය තවත් අඩු වෙනවා. ( මිනිහෙකුට කෙළ වෙද්දී පෝලිමට කෙළ වෙනවා කියන්නේ මේකයි. හොඳම උදාහරණය රුපියල ; ශ්‍රී ලංකික අභිමානය රැගත් රුපියල. දැක්කද අපේ අභිමානය සැහැල්ලු වෙලා තියෙන තරම)



03. අහිතකර බලපෑම් යට ගසන ආකාරය.


ආර්ථික ප්‍රයෝග තුළින් සත්‍ය වසන් කිරීම ( නොහොත් සෙප්පඩ විජ්ජාවේ දෙවන කොටස )


                මේ වෙද්දී ඔබට පැහැදිලි ඇති දැනට ලංකාව මුහුණ පාල ඉන්න තත්වය. දැන් බලමු ආර්ථික ප්‍රයෝග ගොඩනගන හැටි ගැන. ( මෙහි මුල් කොටස මෙතනින් කියවන්න අනිවාර්යෙන් )

ඔබට මිහිපිට ඇති මුදල = ලක්ෂ 100
සෙප්පඩ විජ්ජා දැමීමෙන් පසු ගොඩනැගු වටිනාකම = ලක්ෂ 500
ලෝකයට ණය මුදල ලක්ෂ = 400


හිතන්න ඔබ ලෝකයට බොරු කරමින් ගොඩ නැගු මුදල් වලින් මෙවැනි දේ කරා කියලා,

i. ලස්සන ගෙයක් = ලක්ෂ 150
ii. මොන්ටෙරෝ එකක් = ලක්ෂ 150
iii. කොටස් වෙළඳපොළේ රඟන රැඟුම් = තවත් ලක්ෂ 80 විතර
iv. සුපිරි හෝටල් වලින් කෑම බීමට යන වියදම = ලක්ෂ 10යි මාසෙට
v. සුපිරි සෙල්ලම්/කැසිනෝ/කාර් රේස්/සැටලයිට් වලට යන මුදල් = ලක්ෂ 100
vi. යාලුවෝ එක්ක ආතල් ගන්න යන මුදල් = ලක්ෂ 20යි මාසෙට


                    ඔබව පිට ලෝකෙට සුපිරි සල්ලි කාරයෙක් විදිහට නේද පේන්නේ. ඔබටම කියලා ආශ්චර්යමත් ලස්සන මාළිගාවක් , සුපිරි ප්‍රවාහන පහසුකම් සහිත මොන්ටේරෝ හයි වේ , මහා විශාල කඩ සාප්පු වලින් ගන්න බඩු භාණ්ඩ , විච්චූරණ වැඩ/ඔටුණු/කිරුළු , මහ පොර වගේ සැටලයිට් වැඩ කිඩ , රේස් කාර් අයිටම් , රුසියන් කෑලි .හප්පේ කොහොමද සැප. පුදුම ආශ්චර්යමත් ජීවිතයක් නේද ..?

ඒත් ඇත්ත තත්වයට අනුව නම්


               ඔබ අනුන්ගේ සල්ලි වලින් සෝඩා බෝතලයක් බිබී යන මෝඩ කොල්ලෙක් විතරයි. ඒක බොන්නෙත් නැහැ පෙණ ටික පුම්බ පුම්බ ඉන්නවා විතරයි ලෝකෙට පෙන්න පෙන්න. ( සෝඩා ටික බිව්ව නම් බඩට හරි අල්ලනවා ළූණු බිකත් බඩටනේ කියලා )


ආර්ථික ප්‍රයෝග තුළින් සත්‍ය වසන් කිරීම 02 අදියර


                 ණයට ගත් මුදලින් කරන විච්චූරණ විගඩම් / කෑම බීම ( ටික දවසකින් වසුරු ) ,මොන්ටේරෝ , සැටලයිට් අයිටම් මෙහෙ පිරිලා. ඔබ ඒවා උඩ දදා පෙන්නනවා ලෝකෙට. ඒත් මතකනේ ඔබට සැබෑ ලෙසම ඒවා අයිති නැති බවත් , ඔබ ලෝකෙට ලක්ෂ 400 ක ණය කාරයෙක් බවත් , බිරිඳගේ යට ඇඳුම් විකුණුවත් මේ ණය ගෙවන්න බැරි බවත්. ඒවා අමතක කරන්න එපා හොඳද සල්ලි කාරයා වගේ ලෝකේ ඉස්සරහ රැඟුවට ?


හැම වෙලේම නැති එකා රඟනවා කියන්නේ මේකයි.


              තමන්ට අයිති නැති දේවල් වලින් රඟන ගමන් AAA කරන්නේ BBB ගේ වැරදි හොයන එක. AAA ණයට බඩු අරන් එතනින් නොනැවතී   BBB ළඟ දේපළ නැති බව උජාරුවෙන් කියනවා. ඒත් මතකනේ AAA සතු දේපළ BBB වෙත පොම්ප වී අවසාන බව ? TV නිව්ස් වල පැය 24 ම යන්නේ ලෝකයේ අනිත් රටවල් ආර්ථිකමය අතින් කඩාගෙන වැටෙන බවත්, ඒ සියල්ල හමුවේ ශ්‍රී ලංකාව ආර්ථිකමය අතින් නැගී සිටින බවත් නේද ?   අපි නගිනවා , අනිත් අය වැටෙනවා. කාට කියන්නද මේවා ඉතින් ?

04. ණය මුදලත් + යට ගැසීමට වැය වූ මුදලත් නිසා සිදු වන දේ.


              AAA සතු සියලු දේපළ හි වටිනාකම නීතියෙන් අයිති BBBටයි.විදේශ විනිමය ගලා යෑමේ න්‍යායන්ට අනුව AAA විසින් රුපියල් බිලියන වලින් වත්කම් පෙන්නුවත් , ඩොලරයට සාපේක්ෂව රුපියල් බිලියනයක ඇති වටිනාකමක් නැහැ. එක ඩොලර් 10 යට අපේ රුපියල් බිලියනයම යට වෙන බව ඔබට තේරුම් යනවා ඇති විදේශ මුදල්හි බර මණින තරාදියට දැමු විට.



ඇත්තට මුහුණ දෙමු


                දැක්කද මේ රටේ මොන තරම් අධිවේගී මාර්ග , ගුවන් පාලම් , අසාර්ථක ගුවන්තොටුපළවල් , සැටලයිට් ප්‍රොජෙක්ට් වගේ ලොකු ලොකු අයිටම් බැස්සුවට ඒවගේ ඇති වටිනාකම නැති බව? අයිටම් වල සියලු වටිනාකම් BBBට සම්ප්‍රේෂණය වෙලා ඉවරයි AAA වෙත ලැබෙන මොහොතෙම. අපි මේ උඩ දදා ස්වයං වින්දනයක් ලබන්නේ හුලන් පුරවලා පුම්බපු හිස් බැලුම් බෝල ගොඩකින්.

                   මෙන්න මේකයි ඇත්ත තත්වය ණයට ගත් මුදල් වලින් ප්‍රයෝග කරන්න ගිහින් වැරදුනහම. කොච්චර ලෝකෙට බොරු කරත් අපිට විදේශ විනිමය තරාදියෙන් බේරෙන්න බැහැ. එතනින් අහු වෙනවාමයි අපේ නිරුවත.( මෙතනින් ගැළවීමට කරන උප්පරවැට්ටිය  ගැන මීළඟ පෝස්ට් එකෙන් සවිස්තරව )


මේ වන තෙක් කරපු කතා බහ තුළදී ඔබට

විදේශ විනිමය අනුපාතිකය යනු කුමක්ද යන්න,
විදේශ විනිමය අනුපාතිකයක් අවශ්‍ය ඇයිදැයි යන්න,
රටකින් වෙනත් රටකට මුදල් ගලා යන හේතු ගැන,
එලෙස මුදල් ගලා යෑම සමග මුදලේ අගයට වන විපර්යාසය ගැන,
මුදලේ බාහිර වටිනාකමත් , එහි ගැබ් වූ වටිනාකමත් ගැන,
සීග්‍ර ලෙස මුදල් පිටතට ඇදි ගොස් වැඩේ ආශ්චර්යට ගියොත් වෙන විනාශය ගැන,
ටික ටික අති භයානක තත්වයක් උදා වෙමින් පවතින බව,

                  යන කරුණු ගැන පැහැදිලි විය යුතුය. මම මෙතන උදාහරණ ගෙන හැර දක්වමින් ඉතාම සරල ලෙස පැහැදිලි කරේ විදේශ විනිමය අනුපාතිකය යනු කුමක්ද කියන දේ ගැන. රටෙන් රටට මේ විදිහට මුදල් සංසරණය වීමේදී සංකීර්ණ ගණිත සූත්‍ර සහ ලෝක ආර්ථික විද්‍යා න්‍යායන්ට ( සාධක 12ක් විතර බලපානවා ) අනුවයි අවසාන මුදලේ අගය තීරණය කරන්නේ රටෙන් රටට. මේ ලිපි මාලාවේ මීළඟ අදියරේදී ඒ සියලු දේවල් ගැන මම කියන්නම්. දැනට මේ ටික ගැන විතරක් හිතන්න. විදේශ විනිමය ප්‍රයෝග තුළින් ලෝක ආර්ථිකය තුළදී කරන්න පුළුවන් වැඩ බොහොමයි. ඒ වැඩ ගැන කතා කරනවා ඉස්සරහට. පියවරෙන් පියවර යමු හදිස්සි නොවී. මෙතන මහා ලොකු ආර්ථික විද්‍යා පාඩමක් කරන්න අවශ්‍ය නැහැ. මිනිස්සු තේරුම් ගන්න ඕනේ ටික සරළව ඉදිරිපත් කිරීම විතරයි  කරන්නේ. ඒ නිසයි සම්ප්‍රදායික නීරස ආර්ථික විද්‍යා පාඩම් වලින් බැහැරව රටක ආර්ථිකය , ලෝක ආර්ථිකය ගැන කතා කරන්නේ. මම හිතන්නේ සියලුම දෙනාට මෙතෙක් කතා කරපු අකුරක් අකුරක් ගානේ පැහැදිළියි. ආර්ථික විද්‍යාවේදී විනිමය අනුපාතිකයන් ගොඩනැගෙන ආකාරය  පැහැදිලි කිරීම  වෙහෙසකර කටයුත්තක්. එය එතරම් සංකීර්ණ ගණිත සූත්‍ර එක්ක බැඳුනු දෙයක්.  3 වෙනි කොටසේදී විනිමය ගැන තවත් දේවල් කතා කරන්න පුළුවන්. දැනට මේ තේරුම්ගත්ත ටික හොඳටම ඇති.





දෙවන කොටසට යන්න කලින් කරුණාකරලා විනාඩි 5 ක වත් විවේකයක් ගන්න. 

විදේශ විනිමය ගැන තව දුරටත්*


           එක රටක බොරතෙල් නැති නම් වෙනත් රටකින් ගේන්වා ගත යුතුයි.ලෝකයේ හැම රටකම පාහේ බොරතෙල් නැහැ. මැදපෙරදිගට අයත් රටවල් කීපයක තමයි විශාල වශයෙන් බොරතෙල් සංචිත තියෙන්නේ. ඉතින් ලෝකයේ බොහෝ රටවල මුදල් මැදපෙරදිග කලාපයට ඇදෙනවා අවුරුද්දකට ට්‍රියන ප්‍රකෝටි ගණනින්.එන්න එන්න ඔවුන්ගේ මුදලේ අගය ශක්තිමත් වෙන්න ගන්නවා මේ හේතුව නිසා.

             එහෙත් මැදපෙරදිග කලාපයේ කෘෂි වගාවන් , සත්ව නිෂ්පාදන , කාර්මික නිෂ්පාදන හිඟ කම නිසා වෙනත් රටවලින් එම සේවා මුදල් ගෙවා ලබා ගත යුතුයි. ඉතින් නැවත මෙහෙන් එහෙට යන මුදල් ටික එහෙන් මෙහෙට ඇවිත් සමාන වෙනවා. විනිමය අනුපාතිකයන්හි අගය අතර වෙනසක් වෙන්නේ නැහැ. තත්වය එසේ උනත් අධිකව සිදු වන බොරතෙල් පරිභෝජනය නිසා මැදපෙරදිග කලාපයට අධික ලෙස මුදල් ගලාගෙන එනවා. පිට වන මුදලට සාපේක්ෂව ඇතුල් වන මුදල් ප්‍රමාණය බෙහෙවින් වැඩි නිසා ටික ටික ඔවුන්ගේ මුදලේ අගය ශක්තිමත් වෙනවා.

             මේ වන විට කුවේට් ඩිනාර් එකක් රුපියල් 467 කට සමාන වෙන තත්වයක් තියෙන්නේ. බොරතෙල් බැරල් එකක් අද වෙද්දී (Aug 27, 2013 ) කුවේට් ඩිනාර් 28 ක් විතර වෙනවා. එලෙසම ශ්‍රී ලංකාවේ අයත් කුවේට්හි රැකියා වල නිරත වෙමින් වැටුප් ලබා ගන්නවා.  ශ්‍රී ලංකාව විසින් කුවේට් රජ්‍යටට සේවා සපයනවා සේම කුවේට් රාජ්‍ය විසින්ද ශ්‍රී ලංකාව වෙත භාණ්ඩ  ( බොරතෙල් ) සපයනවා.

බොරතෙල් බැරල් එකක් මිළදී ගන්න ගෙවිය යුතු මුදල = රුපියල් 13,076 පිට වේ

සේවා සැපයීම වෙනුවෙන් කුවේට් ඩිනාර් එකක් ලැබේ නම් = රුපියල් 467 ලැබේ

            කෙනෙක් හිතන්න පුළුවන් රුපියලේ අගය එන්න එන්න අඩු උනොත් කුවේට් ඩිනාර් 28 ක් මාසෙට පඩි ලැබෙන ශ්‍රී ලාංකිකයෙක්ට රුපියල් වලින් ලැබෙන පඩිය වැඩි වෙනවා නේද , ඉතින් එන්න එන්න අපිට වාසියි නේද කියලා.ඒත් එහෙම උනොත් බොරතෙල් බැරල් එකක් වෙනුවෙන් ගෙවන්න වෙන රුපියල් ප්‍රමාණය 14,000 / 15,000 විතර වෙන්න පුළුවන්. නැවත වක්‍රාකාරව ඔබ හම්බ කරපු සල්ලි ටික ආයෙම කුවේට් රාජ්‍යට ගිහින් නේද ඒ කියන්නේ වාහනේට තෙල් ගහද්දි..? ලක්ෂ ගණන් පඩි අරන් ලක්ෂ ගණන් වලින් ගෙවීමක් විතරයි ඔබ කරලා තියෙන්නේ. ඉස්සර පෙට්රෝල් ලීටරේ රුපියල් 30යි. අපේ පඩිය 5,000යි. අද පෙට්රෝල් ලීටරේ 160යි පඩිය 20,000යි. ඉතින් ලොකු පඩියක් ගත්තට නාමිකව වැඩක් තියේද...?

හොඳින් බලන්න පෙට්රෝල් මිල 5 ගුණයකින් වැඩි උනත් අපේ පඩිය වැඩි වෙලා තියෙන්නේ 4 ගුණයයි. ඒ කියන්නේ අදායමට වඩා වියදම වැඩි වෙලා කියන එක. අය වැය සමාන කරන්න නම් ණය ගන්න වෙනවා. ණය ගත්තම වෙන දේ ,ණය අරන් සෙප්පඩ විජ්ජා කරාම වෙන දේවල් ගැන පළමු කොටසේදී සහ මේ ලිපියේ මුල් කොටසේදී කතා කරා අපි. තේරෙනවා නේද වෙන වෙනම සාකච්චා කරපු සියලු දේ එකිනෙකට සම්බන්ධ වෙන හැටි ?

                  මෙහෙම වෙන්න හේතුව තමයි කුවේට් රාජ්‍යයට සේවා සැපයීම වෙනුවෙන් අපිට ලැබෙන මුදල් ප්‍රමාණයත් , කුවේට් රාජ්‍යයෙන් බොරතෙල් ගැනීම වෙනුවෙන් වැය කරන මුදල ප්‍රමාණයත් සමාන නොවීම. රටෙන් එළියට යන මුදල වැඩියි. එන්න එන්න කුවේට් ඩිනාර් 1 ක් 500 ට / 600 ට / 700 ට යාවි.මාසේ මුළු පඩියම වියදම් කරත් බොරතෙල් බැරල් එකක් වත් ගන්න බැරි තැනට පත් වේවි. බොරතෙල් ගන්න බැරි උනා කියන්නෙම මුළු ආර්ථිකයම ඉවරයි. ( බොරතෙල් අත්‍යාවශ්‍යයි රටකට )

05. මූල්‍යමය කළු කුහරයක් නිර්මාණය වන ආකාරය.


                    රටට ගේන සෑම දෙයක් සඳහාම ඉහත තත්වය පොදුයි. බොරතෙල් , නට් බෝල්ට් , අර්තාපල් , බී ළූණු , සීනි , කිරිපිටි , රෙදිපිළි , ප්ලාස්ටික් බඩු , ඉලෙක්ට්‍රොනික් බඩු , TV , රේඩියෝ , ශීතකරණ , රථවාහන , අමතර කොටස් , මිදී ,ඇපල් ,දොඩම් ඉඳීකට්ටේ සිට උපත් පාලන කොපුව ගෙන්වීම දක්වා මුදල් එළියට යන්න යන්න අපේ මුදලේ අගය බාල වෙනවා. බාල මුදලකින් වටිනාකම ගෙවද්දී වැඩි වැඩියෙන් රුපියල් වැය වෙනවා. වැඩි වැඩියෙන් රුපියල් වැය වෙන්න වෙන්න ගුණෝත්තර ලෙස නැවත රුපියල බාල්දු වෙනවා. තේරෙනවද බරපතලකම් මේ යන විදිහටම ඉස්සරහට ගියොත් ?


  මතක තබා ගන්න අපි විදේශ ණය අරන් තියෙන්නේ රුපියල් වලින් නෙවේ.



              අපි ණය අරන් තියෙන්නේ ඩොලර් , යුරෝ ,පවුම් වැනි විදෙස් මුදල් ඒකක වලින්. ණය ගෙවිය යුත්තේත් එම විදෙස් මුදල් ඒකක වලින්. එක ඩොලරයක ණයක් ගෙවන්න නම් දැන් අපිට රුපියල් 133 ඕනේ. එක යුරෝවක ණයක් ගෙවන්න නම් රුපියල් 177 ඕනේ. එක පවුමක ණයක් ගෙවන්න නම් රුපියල් 207 ඕනේ. එක කුවේට් ඩිනාර් එකක ණයක් ගෙවන්න නම් රුපියල් 467 ඕනේ. ( මතකනේ හෙජින් වැනි ගිවිසුම්? ඒවට ගෙවන්න වෙන්නේ 1:300/400 න් )


                බිලියන 4000 ණය ප්‍රමාණය ගෙවා නිම කරද්දී අපිට මොනවා වෙලා තියේද ? රුපියල කීයට බහීද ..? දැනට තියෙන තත්වය අනුව අපි ණය ගෙවන්න ගෙවන්නත් යන්නේ වලෙන් වලටමයි කියලා පැහැදිලි ඇති ඔබට. ණය ගෙව්වත් ශ්‍රී ලංකාව විනාශ වෙන මට්ටමක ඉද්දි රටේ පාලකයෝ ණය ගෙවන්නෙ තව තවත් ණයටම සල්ලි අරන්. නැතුව අපේම නිෂ්පාදන පිට රටට විකුණලා එන ලාබෙන් නෙවේ. ණය අරන් කරන්නෙත් ජාතිය විනාශ කරන අසාර්ථක ව්‍යාපෘති. මම ඉහත පෙන්නලා දුන්නනේ ගුවන් පාලම් අරවා මේවා හදලා බැලුම් උඩ ඇරියට වැඩක් නැති බවත් , ඒ සියලු දේහි වටිනාකම පිට රටට පොම්ප වී අවසාන බවත්. සැබෑ ලෙසම රටේ නිෂ්පාදනයක් වෙන්නේ නැහැ බැලුම් උඩ යනවා මිසක් TV එකේ. අන්තිමට බොරතෙල් ටිකක් ගේන්න වත් සල්ලි නැති වෙන මට්ටමටම අවොත් මොකද කරන්නේ ? ආර්ථික ප්‍රපාතයක් ඇවිත් බොරතෙල් බැරලය රුපියල් ලක්ෂ 2කට විතර ගියොත් මොන දෙයියන්ටද කියන්නේ ? සියලුම රොකට් ස්වයං වින්දන , මොන්ටේරෝ ස්වයං වින්දන , අධිවේගී ස්වයං වින්දන , ගුවන් තොටුපල ස්වයං වින්දන , කාර් රේස් ස්වයං වින්දන ඉවරයි නේද ? අඩුම තරමේ පුළුවන් කාලෙක සදාචාරාත්මක ලෙස ස්වයං වින්දනයේ යෙදෙන්න වත් ලිංගය ඉතුරු වේවිද මේ කරන ස්වයං වින්දනයේ හැටියට ?


         මෙච්චර දෙයක් වෙලා තියෙද්දී තව මොනවද මේ මිනිස්සු කියවන්නේ සිහින ලෝක ගැන ? වහාම නින්දෙන් අවදි වෙන්න. අනිත් මිනිස්සුන්වත් නින්දෙන් ඇහැරවන්න. හැබැයි බොරුවට නිදාගෙන ඉන්න අය නම් ඇහැරෙන එකක් නැහැ කොච්චර කීද්දුවත් ...!


දැන් ඔබට ,


පසුගිය ලිපියේ මුල් කොටස තුලින් :- පුද්ගල ආර්ථිකය සහ රටක ආර්ථිකය ගැන  කරුණුත්,

පසුගිය ලිපියේ දෙවන කොටස තුලින් :- 
 i. දේශීය ණය ගැනීම් ගැන කරුණුත්,
                                       
ii. ණය පිට ණය ගනිමින් කරනා මෝඩ ක්‍රියා ගැනත් වැටහීමක් ඔබට ලැබෙන්නට ඇති.

අද ලිපියේ මුල් කොටසෙන් :-
 i. විදේශ ණය ලබා ගත් විට සිදුවන හානිය ගැන අවබෝධයක්.
 ii. විදේශ විනිමය අනුපාතයන් යනු කුමක්ද යන්න.
 iii. විනිමය අනුපාත පහළ ගිය විට ඇති වන තත්වය ගැන.
iv. තව තවත් පහළ ගියහොත් ඇති වන භයානක තත්වය ගැන.
v. දිගින් දිගටම විදේශ ණය ලබා ගැනීම තුලින් රට තුළ කළු කුහරයක් හැදෙන හැටි සහ සියලු මුදල් පිටතට ඇදි යන ආකාරය ගැන අවබෝධයන් ලැබී ඇත .



මීළඟ ලිපිය තුළින් :-
i. මෙච්චර දෙයක් වෙලා තියෙද්දී තව තවත් වලටම යන මුග්ධ ආර්ථික ප්‍රතිපත්ති හඳුනගමු.
ii. දැනට අනුගමනය කරන මුග්ධ ලෝක ආර්ථික ප්‍රයෝග
iii. ප්‍රශ්නය උඩු දුවන ආකාරය
iv. මහ බැංකු වාර්තා තුළින් පෙන්වන සෙප්පඩ විජ්ජා
v. TV එකේ පෙන්වන ගොබෙල්ස් ආර්ථික විද්‍යාව ( කොටස් වෙළඳපොළ නමැති මායාව , රොකට් , හීන ලෝක ... ... ... )
vi. සියලු බොරු වල සැබෑ නිරුවත
vii. දැන් පවතින කළු කුහරයට විසදුමක් දිය හැකිද ?
viii. දිය හැකි නම් ඒ මොනවාද ?
ix. විදේශ විනිමය තුලනය වීමේ ක්‍රම
x. අපිට ඒවා කරන්න පුලුවන්ද ?
xi. අපි කවද්ද ගොඩ යන්නේ ?

                           කලින් ලිපියේදීමම ලින්ක් කරේ FB වල auto share වෙන විදිහට. ඒත් මේ පාර ලින්ක් කරන්නේ මේ බ්ලොග් එකටම ලින්ක් වෙන විදිහට. ලින්ක් ටික කොපි කරලා දන්න කියන හැමෝටම දෙන්න. හතුරෙක්ට උනත් නොදී ඉන්න එපා. ප්‍රින්ට් අවුට් ගන්න පුළුවන් අය ප්‍රින්ට් අවුට් අරන් අනිත් අයට බෙදලා දෙන්න , කට වචනෙන් කියන්න පුළුවන් අය කට වචනෙන් කියන්න , පුද්ගලිකව මේල් එකෙන් ලින්ක් එක යවන්න පුළුවන් අය එහෙම යවන්න. මේ පෝස්ට් එකේ තියෙන කරුණු යන්න ඕනේ අන්තර්ජාලය භාවිතා නොකරන අයටයි , රටේ සාමාන්‍ය මිනිස්සු අතරටයි. ඒ නිසා අන්තරජාලයෙන් එළියට මේක ගෙනියන්න.

වර්තමාන(2012 Dec)දේශපාලනය හා අඳ ගැහැණිය!

මීළඟ ජනාධිපති විය යුත්තේ කව්ද?විය හැක්කේ කව්ද ?(ලිපි කීපයක පළමු වැන්න)

රටක අග්‍රවිනිශ්චය ධූරයට හූ කියන තුට්ටු දෙකේ පාපතර දේශපාලනය

රටක පාලන ව්‍යුහයක බිහිසුණු තැන් (01)

බෝලේ පාස් කරගත්තම ඔක්කොම හරිද ?|Dont miss the catch

ඇයි මම මේ විදිහට හැසිරෙන්නේ ? Why am I ?

මෙම ලිපියේ පළමු කොටස

ඇයි අපිට ජපානෙන් 300% බද්දට වාහන ගේන්න උනේ?1960 දී ලංකාවේ මෝටර් රථ තාක්ෂනය විනාශ කළ දේශප්‍රේමීන්

  රටට ගේන සෑම දෙයක් සඳහාම ඉහත තත්වය පොදුයි. බොරතෙල් , නට් බෝල්ට් , අර්තාපල් , බී ළූණු , සීනි , කිරිපිටි , රෙදිපිළි , ප්ලාස්ටික් බඩු , ඉලෙක්ට්‍රොනික් බඩු , TV , රේඩියෝ , ශීතකරණ , රථවාහන , අමතර කොටස් , මිදී ,ඇපල් ,දොඩම් ඉඳීකට්ටේ සිට උපත් පාලන කොපුවත් රුසියානු කාන්තාවන් ගෙන්වීම දක්වාත් මුදල් එළියට යන්න යන්න අපේ මුදලේ අගය බාල වෙනවා. බාල මුදලකින් වටිනාකම ගෙවද්දී වැඩි වැඩියෙන් රුපියල් වැය වෙනවා. බිලියන 4000කට අධික ණය මුදලේ බරත් , භාණ්ඩ හා සේවා වෙනුවෙන් වැඩි වැඩියෙන් රුපියල් වැය වීමත් සමග ගුණෝත්තර ලෙස නැවත රුපියල බාල්දු වෙනවා. තේරෙනවද බරපතලකම් මේ යන විදිහටම ඉස්සරහට ගියොත් !


ප්‍රතිචාර දැක්වීමේදී ඔබ ගැන සුළු ඉඟියක් සටහන් කරමින්  නිර්නාමික පහසුකම  භාවිතා කරන්න.